Nederlands stikstofbeleid verder onder druk door lagere KDW’s en hogere depositie

Op basis van nieuw wetenschappelijk onderzoek heeft RIVM de kritische depositiewaarden (KDW’s) voor 32 natuurdoeltypes verlaagd. Bovendien is volgens de nieuwste berekeningen van het RIVM de totale stikstofdepositie in Nederland circa 6 procent hoger dan waar tot nu toe vanuit werd gegaan.

Deze combinatie van nieuwe inzichten zet het stikstofbeleid verder onder druk, constateert demissionair minister Van der Wal in een brief aan de Tweede Kamer.

Vanaf oktober in Aerius

Uit nieuw wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een aantal natuurdoeltypes gevoeliger is voor stikstof dan eerder gedacht. Op basis van deze inzichten heeft het RIVM de KDW’s voor 32 natuurdoeltypes verlaagd. Tegelijkertijd blijkt uit de jaarlijkse berekening van cijfers over de stikstofdepositie in Nederland dat deze hoger is dan tot nu toe gedacht. Zo is de verwachting voor de stikstofdepositie in 2030 (onder het huidige beleid) met bijna 6 procent verhoogd van 1236 naar 1309 mol per hectare per jaar. De veranderingen zullen door het RIVM worden verwerkt in een nieuwe versie van Aerius die in oktober wordt gepubliceerd. Vanaf dan zullen de nieuwe cijfers ook worden gebruikt voor de vergunningverlening.

Overschrijding KDW op veel plaatsen hoger

Door de hogere depositie in combinatie met de deels verlaagde KDW’s is de overschrijding van de KDW op veel plaatsen hoger dan gedacht. Zo zal, zonder extra stikstofmaatregelen, in 2030 op circa 70 procent van het aantal hectares stikstofgevoelige natuur de KDW worden overschreden. Op basis van de cijfers die tot nu toe werden gehanteerd was dit 57 procent. Voor 2025 ligt dit percentage nu op 81 procent, waar dat eerder 71 procent was. Deze cijfers zijn gebaseerd op uitvoering van het vastgestelde beleid tot mei 2022. Met recenter beleid, zoals de regeling voor piekbelasters, is nog geen rekening gehouden.

Vergunningverlening nog lastiger

‘De impact van de aanpassing van de cijfers is groot’, constateert demissionair minister Van der Wal. ‘Het in de wet vastgelegde doel dat de stikstofdepositie op 40 procent van de stikstofgevoelige natuur in 2025 onder de KDW moet liggen, staat onder druk. De doelstelling van 50 procent onder de KWD in 2030 lijkt haalbaar, mits het staande beleid tijdig en effectief wordt uitgevoerd. Het doel van 74 procent onder de KDW in 2035 vraagt naar verwachting om aanvullende maatregelen’, schrijft ze in de Kamerbrief. De vergunningverlening zal volgens haar bovendien nog lastiger worden.

Alternatief voor KDW gewenst

Van der Wal spreekt van een nieuwe tegenvaller in het stikstofdossier. ‘De veranderingen zorgen bovendien voor ongewenste extra onzekerheid bij boeren en andere ondernemers’, stelt ze vast. Volgens de demissionair minister toont de grote fluctuatie in de cijfers dat sturen op KDW’s consistent stikstofbeleid bemoeilijkt. ‘Dit benadrukt het belang voor een alternatief voor de KDW als omgevingswaarde in de wet’, schrijft ze.

De volledige Kamerbrief is hier na te lezen.

Klik hier om de actuele rapportage van het RIVM na te lezen.